Festivalseizoen 2017/2018: de meest opvallende ontwikkelingen

Aantal festivals groeit, aantal bezoeken daalt licht
De Vereniging van Evenementen Makers komt al jarenlang op voor de belangen van de evenementenmarkt en publiceert ook nu weer in samenwerking met Respons de cijfers van de festivalmarkt in Nederland. In 2017 is met een totaal van 954 festivals, het aantal festivals opnieuw toegenomen. Voorbeelden van nieuwe titels zijn o.a. Soul Live Festival, Music On Festival en Den Haag Outdoor. Het totaal aantal bezoeken aan de festivals is echter licht afgenomen. Dit jaar ontvingen festivals 26,6 miljoen bezoeken tegenover 26,7 miljoen bezoeken in 2016. Deze daling is te wijten aan een daling aan bezoeken aan vrij toegankelijke festivals.

Wat betreft de spreiding van de festivals is in 2017 een opvallende verandering te zien. Zoals voorgaande jaren vonden in provincies Noord- en Zuid-Holland de meeste festivals plaats. Beide provincies laten in 2017 nog wel een lichte stijging zien in aantallen festivals, maar noteerden voor het eerst in jaren lagere bezoekaantallen. De bezoekaantallen aan provincies zoals Limburg, Noord-Brabant en Utrecht namen daarentegen wel toe. Het lijkt er voorzichtig op dat festivalbezoekers zich steeds meer over het land verspreiden.

Politie en beveiligingsbedrijven kunnen groei niet bijbenen
Festival Decibel was één van de meest besproken evenementen die, vrijwel zonder politie en minimale beveiliging, plaats vond. Ook in diverse andere media werd uitgebreid gesproken over de stakingen bij politiekorpsen, die onlangs meldden dat zij de capaciteit van het groeiend aantal evenementen maar moeilijk aankunnen. Zo vertelde Pieter-Jaap Aalbersberg, hoofdcommissaris van de politie in Amsterdam, deze zomer tegen AT5 dat zij tijdens grote evenementen in de stad soms bureaus moeten sluiten omdat er op dat moment niet meer mensen zijn. En zelfs bij korpsen waar op papier voldoende personeel is, zorgen evenementen voor druk. ‘De stijging van het aantal evenementen valt niet bij te benen en staat niet meer in verhouding tot andere taken’, aldus een woordvoerder namens de politiebonden.

Dit personeelstekort is niet alleen rondom grootschalige publieksevenementen een probleem. Opdrachtgevers geven aan dat zij met moeite voldoende beveilging kunnen krijgen voor hun evenementen. Ook de rest van de evenementenbranche kampt met een tekort, zo is gebleken uit een pol op Eventbranche.nl. Ruim 87% van de respondenten geeft aan dat er een pijnlijk tekort is aan personeel.

Verhoging ticketprijzen met gemiddeld 5,5 procent
Muziekliefhebbers en festivalgangers waren dit festivalseizoen meer kwijt aan toegangskaarten voor o.a. Pinkpop, Lowlands en Down The Rabbit Hole. Dit is gebleken uit een analyse van het Financieel Dagblad i.s.m. website Festival Fans. Gemiddeld waren bezoekers dit jaar 123 euro kwijt voor een weekend op één van de vijftien grootste festivals. Pinkpop is de sterkste stijger met 17 procent, gevolg door Paaspop en Down The Rabbit Hole met 16 procent. Lowlands houdt de prijsverhoging relatief bescheiden  met 6 procent. De Zwart Cross en Wish Outdoor verlaagden daarentegen de toegangsprijzen.

Privacypaniek, stippen-protocol, zeewierburgers en de discussie rondom drinkwater
Het festivalseizoen 2018 biedt weer veel stof tot nadenken. Zo was het één van de heetste zomers en dat wakkerde de discussie over drinkwater weer aan. Op de meeste festivals is het namelijk niet toegestaan om zelf een flesje water mee te nemen. Een glas water is echter duurder dan een biertje en drinkwaterpunten zijn er nauwelijks of niet te vinden. Dit leidde tot veel ophef onder bezoekers. De oplossing werd o.a. gevonden in mobiele watertappunten maar lang niet alle bekende festivals gingen hierin mee.

Festivalorganisatoren maakte zich dit seizoen meer druk om de privacywet die sinds 25 mei 2018 van kracht is. Want hoe ga je een festival vastleggen, en het nieuwe privacy beleid naleven, met tien duizenden bezoekers over de vloer. Bij Bubbles en Bites in Bloemendaal, waar jaarlijks zo’n 70.000 bezoekers op af komen, en Haarlem Culinair gingen ze voor een praktische oplossing; zet een rode stip op je hoofd als je niet gefotografeerd wilt worden. Een stippen-protocol dus, overdreven privacypaniek? De Autoriteit Persoonsgegevens zegt hierover: ‘Zo lang je er maar voor zorgt dat de mensen om wie het gaat het zelf willen.’

Intussen is de foodprogrammering op festivals bijna net zo belangrijk geworden als het muziekaanbod. Er zijn zelfs festivals met een eigen foodline-up zoals DGTL en Best Kept Secret. Traditionele snacks mogen weer maar wel met een twist: hamburgers en patat blijven ongekend populair maar het aanbod wordt verrassender en creatiever. Denk aan een patatje parmezaan of een zeewierburger. Ook het aanbod aan vegetarisch en vleesvrij eten wordt steeds groter.

Merkactivaties: drank- en biermerken pakken het podium
Waar de focus op festivals vorig jaar nog lag op het creëren van een levend laboratorium met innovatieve en duurzame activaties, zijn het dit jaar de drank- en biermerken die de boventoon voeren. Oke, niet helemaal waar, want je ziet de bekende merken overal terugkomen, maar dit jaar lijkt de concurrentie groter dan ooit. Naast de activaties van Kärcher, Miele Stoomoven (opvolger van de Powerwash) en de grootste Whats Happening Headphone Disco van Rabobank pakten o.a. deze drankmerken het podium:

1. Zo was Heineken op meerdere festivals te vinden met ondergrondse Unexpected Bars. Deze waren uitsluitend toegankelijk met een exclusieve sleutel die werd uitgedeeld aan festivalbezoekers.
2. Coca-Cola introduceerde het Fuze Tea Treehouse waar bezoekers verschillende soorten ijsthee konden proeven en een gratis massage kregen.
3. Apple Bandit verblijdde festivalbezoekers met cider-proeverijen en een gratis knipbeurt voor mannen door de barbers van ‘Schorem’.
4. Hendrick’s Gin pakte uit met het Curious Cucumber Cocktail Forest, een verborgen area volledig in steampunk stijl met de lekkerste gins.
5. Dewar’s, een Scotch-whisky van Bacardi, pakte het podium met de Scotch Egg Club. Een tent volledig in 1920’s stijl met live muziek, whiskeyproeverijen, waarzeggers, DJ’s, Scotch Eggs en chickenrace-weddenschappen.
6. Brand was aanwezig met de Bijzondere Bieren Bar. Een industriële sfeervolle bar met keuze uit 10 verschillende speciaalbieren.
7. Desperados creerde een plastic fantastic area met opblaasbare tenten, een bar en podium waar mensen hun fles konden scannen om festivalkaartjes terug te winnen.

#METOO: Vrouwelijke festivalbezoekers willen meldpunt ongewenst gedrag
Festileaks deed afgelopen zomer i.s.m. 3Vraagt een onderzoek naar ongewenst gedrag. Van 6 t/m 13 juni 2018 werden zo’n 1086 festivalgangers, in de leeftijd van 16-34 jaar, ondervraagd. 48% van de vrouwelijke festivalbezoekers gaf hierin aan ongewenst seksueel gedrag te hebben meegemaakt op festivals. 44 procent vindt dat organisaties maatregelen moeten nemen in de vorm van een meldpunt, meer beveiliging in burger en/of voorlichting over de gevolgen van grensoverschrijdend gedrag.